Pensez-vous à un prêt familial ? Voici ce que vous devez savoir

Als je een huis wilt kopen, heb je het vast al gemerkt. Het is erg lastig om in je eentje een huis te kopen. Met een familiehypotheek kun je geld lenen van familie of vrienden om de financiering voor een woning rond te krijgen. Het meest gebruikelijk is dat ouders geld lenen aan hun kind. Maar ook een ander familielid, zoals je tante of een neef, kan jou geld laten lenen bij een familiehypotheek. Je kunt het geld van een familiehypotheek gebruiken om het huis te betalen. Deze hypotheek komt bovenop de hypotheek die je normaal van de bank krijgt. Let op: je moet wel goede afspraken maken.

Zo werkt een familiehypotheek

In 2020 waren er al zo’n 645.000 huishoudens die een familiehypotheek hebben afgesloten, en deze hypotheekvorm wint nog steeds aan populariteit. Het is wel belangrijk dat je heldere afspraken maakt over het te lenen bedrag, de looptijd van de hypotheek en hoeveel rente je moet betalen. Daarnaast moet ook de relatie met de lener goed zijn.

Wat is een familiehypotheek?

Bij een familiehypotheek lenen de ouders, grootouders of andere naaste verwanten geld aan iemand binnen dezelfde familie voor de aankoop van een woning. In plaats van dat de koper het volledige bedrag bij de bank leent, wordt een deel van de financiering geregeld door de familie. In de praktijk is de familiehypotheek goed te vergelijken met de normale hypotheek. Je maakt renteafspraken, stelt een aflossingsstructuur vast en soms wordt zelfs een hypotheekrecht bepaald bij de notaris. Het verschil zit vooral in de relatie tussen de geldgever en de geldnemer.

Het idee van deze hypotheek is dat vermogende familieleden je helpen om de financiële draagkracht bij elkaar te krijgen om een woning te kopen. Op deze manier kunnen ouders hun kind helpen met een woning, want dat is in de praktijk erg lastig. Zeker als je alleenstaand bent.

Hoe werkt een familiehypotheek precies?

Bij een familiehypotheek bepaal je de voorwaarden zelf. Geldgever en geldnemer leggen samen vast hoeveel geld er wordt uitgeleend, tegen welke rente en onder welke voorwaarden. Om te zorgen dat de betaalde rente fiscaal aftrekbaar is voor de lener, moet de hypotheek wel voldoen aan dezelfde regels als die er anders ook gelden als je een hypotheek bij de bank afsluit. Je hebt dus meestal de keuze tussen een annuïtaire of lineaire hypotheek. Verder moet je daadwerkelijk rente en aflossing betalen.

Een familiehypotheek leg je vast aan de hand van een schriftelijke overeenkomst. Je hoeft er geen notaris bij te betrekken, als je dat niet wilt. Maar we raden je met klem aan om dat wel te doen. Want door dit notarieel vast te leggen, kun je een hypotheekrecht op de woning vestigen. Daardoor heeft de geldverstrekker extra zekerheid: als jij de woning niet meer kunt betalen, wordt de woning van degene die geld uitleent. Binnen families kan dat gevoelig liggen, maar het voorkomt wel een hoop problemen als iemand komt te overlijden of in de financiële problemen raakt.

Waarom zou je kiezen voor deze hypotheekvorm?

De belangrijkste reden om voor een familiehypotheek te kiezen, is de financiële flexibiliteit en voordelen voor beide partijen. De huizenprijzen blijven maar stijgen en daardoor hebben starters vaak moeite om voldoende hypotheek te krijgen. Bovendien gelden er strenge inkomenseisen voor het krijgen van een hypotheek. Een familiehypotheek is bedoeld om het gat te dichten tussen wat een bank maximaal wil verstrekken en wat je als koper nodig hebt. Voor een geldverstrekker is het ook een aantrekkelijke manier om meer rendement over het geld te krijgen. Sparen levert immers nauwelijks wat op en de rente die het familielid moet betalen is vaak een stuk hoger. Bovendien is het een manier om vermogensoverdracht fiscaal vriendelijk te regelen.

Is een familiehypotheek handig?

Het is wel belangrijk dat je jezelf afvraagt of je een familiehypotheek aan wilt gaan met je familieleden. Dat is vooral afhankelijk van de onderlinge verhoudingen binnen de familie. Het is een zeer gunstige manier om een huis te financieren. Maar de financiële relatie kan wel grote gevolgen hebben voor de persoonlijke relaties. Als er betalingsproblemen ontstaan, kan dat spanningen in de familie opleveren. Zorg er daarom voor dat je alle afspraken helder en zakelijk vastlegt, zodat er geen misverstanden ontstaan.

Fiscaal is de constructie erg aantrekkelijk, maar fouten in de afspraken of administratie kunnen de renteaftrek in gevaar brengen. Zeker als het aflossingsschema niet wordt gevolgd, kan dat problemen met de Belastingdienst opleveren. In onze kennisbank vind je meer informatie over dit onderwerp. De hypotheek wordt dan gezien als een schenking, en dat heeft grote fiscale gevolgen. Bovendien is het belangrijk dat de geldverstrekker voldoende geld overhoudt om zelf van te leven. Geld uitlenen is immers minder liquide dan geld op de spaarrekening. Ook moet de familie voorbereid zijn op onverwachte situaties zoals scheiding of verhuizing. Het is daarom belangrijk dat je alles juridisch correct vastlegt. Maar als je goed met je familieleden kunt opschieten, is deze hypotheekvorm beslist een mooie manier om elkaar te helpen.